Phát triển Giáo dục thường xuyên thành hệ thống mở

Phát biểu đề dẫn, PGS.TS Lưu Bích Ngọc, Chánh Văn phòng Hội đồng Quốc gia Giáo dục và Phát triển nhân lực, ủy viên thường trực các tiểu ban nhấn mạnh, giáo dục thường xuyên là bộ phận quan trọng trong hệ thống giáo dục và đào tạo nước ta. Giáo dục thường xuyên đã đóng góp vào thành công của phong trào xóa nạn mù chữ, phổ cập phổ thông và phát triển nguồn nhân lực cho đất nước.

Trong bối cảnh và giai đoạn phát triển mới, giáo dục thường xuyên đang cần sự vận động, chuyển mình để đáp ứng nhu cầu phát triển về kinh tế, xã hội; khoa học công nghệ, nhất là trong giai đoạn chuẩn bị triển khai Luật Giáo dục 2019 vừa được Quốc hội thông qua.

PGS Lưu Bích Ngọc cho biết, phát triển giáo dục thường xuyên thành hệ thống giáo dục mở, đáp ứng nhu cầu học tập của người lớn giai đoạn 2020 - 2030 là nội dung quan trọng được Hội đồng Quốc gia Giáo dục và Phát triển nhân lực đưa vào kế hoạch công tác năm 2019.

Tại Hội thảo, GS.TS Phạm Tất Dong, Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam, Trưởng tiểu ban Giáo dục thường xuyên và học tập suốt đời chia sẻ, tính mở của giáo dục thường xuyên có thể hiểu là mở về đối tượng học tập, bao gồm thanh thiếu niên không theo học hệ giáo dục ban đầu; người lao động (cán bộ, công chức, viên chức, nông dân, công nhân…) người về hưu, già cả… Tức là không có rào cản, không trừ một ai và không làm ai thất bại.

Mở về chương trình, bao gồm, xóa mù chữ, bổ túc văn hóa, các chương trình xóa mù kỹ năng lao động và các chương trình nâng cao. Mở về phương pháp như học theo lớp học, khóa học và tự học hoặc tự học có hướng dẫn. Tính mở còn thể hiện ở công nghệ học tập, gồm học theo phương pháp thầy - trò (có dùng những giáo cụ trực quan hiện đại, thí nghiệm; học qua tivi, máy tính, máy tính bảng, điện thoại thông minh…). Hay mở về địa điểm như học ở cơ sở giáo dục, học ở nơi làm việc, học ở nhà, học ở thư viện, nhà văn hóa và câu lạc bộ. Và mở về ý tưởng như hướng nghiệp, khởi nghiệp, liên kết hợp tác.

"Nhiều nhà giáo dục và khoa học trên thế giới hiểu rằng, ngay từ khi còn là bào thai cho đến khi ra đời và tới cuối đời, con người cần có hệ thống chính sách giáo dục để hỗ trợ sự phát triển cá nhân. Hệ thống chính sách ấy chính là chính sách giáo dục thường xuyên. Những chính sách này giúp cho con người trong những không gian và thời gian khác nhau của cuộc đời đều được giáo dục và đào tạo" - GS Phạm Tất Dong nói.

Cũng theo GS Phạm Tất Dong, chúng ta cần có một quan niệm chính xác và thống nhất với thế giới về giáo dục thường xuyên. Trong Luật giáo dục hiện nay, giáo dục thường xuyên được coi là hệ thống giáo dục không chính quy dành cho người lớn. Do đã ghi vào Luật nên chúng ta phải chấp hành. Tuy nhiên, cũng cần hiểu rằng, giáo dục chính quy cũng có tính thường xuyên và bản thân hệ thống giáo dục chính quy đã thể hiện như giai đoạn đầu của cả tiến trình giáo dục suốt đời cho con người.